Być może zastanawiasz się, po co uprawiać szczaw, skoro jest go dużo na łąkach i przy drogach. Jednak jako warzywo uprawia się inną roślinę niż chwast, który zwykle rośnie w naturze – szczaw ogrodowy, znany również jako szczaw szpinakowy. Używano go w kuchni przez wiele stuleci, potem niestety kucharze o nim zapomnieli. Dziś jednak przeżywa wielki powrót jako nowoczesne, zdrowe warzywo o orzeźwiającym, cytrynowo-kwaśnym smaku. Jak uprawiać szczaw ogrodowy, dlaczego jest taki zdrowy i co z nim zrobić w kuchni?
Szczaw ogrodowy (Pacjent Rumex) znany jest również jako szczaw szpinakowy. To zdrowe i smaczne warzywo, które w starożytności stosowano jako przeciwwagę dla tłustych potraw, a w średniowieczu jako lek na szkorbut, odeszło w zapomnienie, ale ostatnio na szczęście ponownie znalazło miejsce w naszych ogrodach, a zwłaszcza na naszych talerzach. Szczaw jako warzywo jest szczególnie popularny w basenie Morza Śródziemnego, w Niemczech i Francji.
NIE PRZEGAP:
Dziki szczaw
Wszyscy zapewne go znamy i już próbowaliśmy, który rośnie niemal wszędzie jak chwast. Dziki szczaw też jest jadalny i zdrowy, ale świeże młode liście szczawiu zbieramy dopiero na wiosnę, gdy są jeszcze kruche, stają się wtedy gorzkie. Przygotowujemy z nich sałatki i zupy, dodajemy do sałatek i past serowych, szczaw leśny doskonale sprawdza się w farszach i gulaszach,
Jak uprawiać szczaw
-
Szczaw ogrodowy to roślina wieloletnia, łatwa w uprawie. Wymaga stanowiska półcienistego, gleby głębokiej, wilgotnej i bogatej w składniki odżywcze. Na około tydzień przed siewem spulchniamy glebę, pozbywamy się chwastów i nawozimy nawozem organicznym.
- „Szczaw wysiewamy albo jesienią od końca sierpnia do początku października, roślina niezawodnie zimuje, albo wiosną. Nasiona wysiewamy bezpośrednio na grządkę w rzędach oddalonych od siebie o 30-40 cm, a po wschodach rozstawiamy je w odległości 20-25 cm. Kiełkowanie trwa zwykle od 10 do 20 dni” mówi hodowca Jan Prášil.
-
W sezonie wegetacyjnym regularnie podlewamy, odchwaszczamy i nawozimy wysokiej jakości kompostem.
-
Roślina jest mrozoodporna, rośliny można przechowywać w jednym miejscu przez 3-5 lat. Uprawia się jednak rośliny jednoroczne, które są najsmaczniejsze. W miarę starzenia się rośliny staje się gorzka.
Zbiór szczawiu
Zielone, soczyste liście można zbierać dwa miesiące po siewie i mniej więcej co miesiąc w okresie wegetacyjnym aż do listopada. Zbieranie liści rozpoczynamy, gdy rośliny mają 4-5 liści. „Część liści musi pozostać na roślinie, aby roślina mogła ponownie wyrosnąć. Wiosną zbieramy liście z siewu jesiennego. Zbiór odbywa się przez cały sezon wegetacyjny od wiosny do jesieni. Ostrożnie odcinamy lub rozdzieramy liście, aby nie uszkodzić pąków znajdujących się w zagłębieniu.” – mówi hodowca, dodając: „Gdy pojawią się łodygi kwiatowe, odłamujemy je na czas, aby pobudzić wzrost nowych liści i przedłużyć okres zbiorów”.
Co zawiera szczaw?
„Szczaw ogrodowy ma podobną wartość biologiczną do szpinaku, liście zawierają także prowitaminę A, witaminę C, białka i minerały. Zawiera witaminy AB1 i C, białka, garbniki, olejki eteryczne, wapń, potas, żelazo, ale także dużo kwasu szczawiowego, który usuwałby wapń z organizmu, dlatego szczaw należy spożywać z zachowaniem równowagi. Aby zmniejszyć jego kwasowość i zneutralizować działanie kwasu szczawiowego, do potraw dodajemy mleko, śmietanę, ser, majonez lub jajko. zalecane przez Jana Prášila.
MOŻE BYĆ ZAINTERESOWANY:
Do czego służy szczaw?
Spożywanie szczawiu pomaga w detoksykacji organizmu, wzmacnia naturalną odporność, zwiększa także poziom żelaza, pomaga przy chorobach krwiotwórczych, wspomaga trawienie, pobudza pracę wątroby, jest również wskazany na zaparcia.
Szczaw ogrodowy w kuchni
Jemy głównie świeży szczaw. Jeśli zjemy go na raz więcej, w lodówce wytrzyma do 14 dni. Możemy go również zamrozić. Zjada się dobrze rozwinięte rozety liściowe lub same młode liście bez ogonków.
W kuchni szczaw wykorzystuje się głównie ze względu na jego orzeźwiający, cytrynowo-kwaśny smak. Możemy go dodawać do zup jarzynowych, barszczu, sałatek ziemniaczano-warzywnych, past do smarowania, szpinaku, sosów śmietanowych czy dań jajecznych, tworzy ciekawe połączenie z rybami. Mięso zawijane w liście szczawiu i pieczone jest doskonałe. Drobno posiekany szczaw można również wykorzystać do wzmocnienia smaku i dekoracji potraw, na przykład czosnku dzikiego lub czosnku niedźwiedziego
Zupa szczawiowa
Składniki
-
czubata garść posiekanego szczawiu
-
80 g masła
-
40 g mąki zwykłej
-
1,2 l bulionu mięsnego
-
200 ml śmietany kuchennej
-
sól
-
szczypta mielonego pieprzu
-
1 żółtko
metoda
Liście szczawiu chwilę podsmażamy na maśle, podsypujemy mąką i cały czas mieszając robimy jasny, jasny bulion. Zalewamy zimnym bulionem i dokładnie ubijamy trzepaczką. Dodać sól do smaku i gotować powoli przez około 10 minut. Następnie dodajemy śmietanę i pieprz, na koniec zupę zmiękczamy żółtkiem, już nie gotujemy. Zupę możemy przygotować także bez śmietanki, a przed podaniem dodać do niej odrobinę kwaśnej śmietany. Świetnie smakuje ze świeżymi wypiekami.
